Vilkåra for dom på overføring til tvungent psykisk helsevern var oppfylte

Ein no 30 år gamal mann hadde gjennom ei full rettspsykiatrisk undersøking fått diagnosen paranoid schizofreni. Spørsmålet for Høgsterett var om han skulle idømmast tvungent psykisk helsevern fordi han var farleg for samfunnet.

Saka reiste særleg spørsmål om forståinga og bruken av vilkåra om nærliggjande fare for ny og alvorleg integritetskrenking, og om dom på overføring til psykisk helsevern var nødvendig for samfunnsvernet.

Den utilreknelege lovbrytaren var tiltalt for fleire lovbrot. Viktigast var straffelova § 273 om kroppsskade, § 297 om seksuell handling utan samtykke og § 305 bokstav a om seksuelt krenkjande åtferd overfor born under 16 år. I tillegg omfatta tiltala to brot på § 266 om omsynslaus åtferd og eitt brot på § 263 om trugsmål.

Fleirtalet i Høgsterett kom til at alle vilkåra i straffelova § 62 fyrste ledd, jf. tredje ledd var oppfylte for dom på overføring til tvungent psykisk helsevern. Når ein såg lovbrota i samanheng med diagnosen, sjukehistoria, den låge kognitive fungeringa til lovbrytaren, åtferda hans elles, og den sakkunnige vurderinga, meinte fleirtalet at ei alvorleg integritetskrenking er nærliggjande med mindre lovbrytaren vart idømd ein slik strafferettsleg særreaksjon. Det var ikkje tilstrekkeleg med administrativt tvungent helsevern etter lov om psykisk helsevern kapittel 3.

Mindretalet meinte at det behandlingsopplegget A er underlagt innanfor det tvungne psykiske helsevernet er tilstrekkeleg for å verne samfunnet mot nye alvorlege lovbrot.

Les avgjerda frå Høgsterett (PDF)

Saksområde: Strafferett, straffelova § 62. Lov om psykisk helsevern

Nøkkelavsnitt: 29, 51, 60, 64

Dommarar: Bull, Arntzen, Høgetveit Berg, Steinsvik, Vang