Daesnie datne gie åarjelsaemien utnije mijjen needtesijjeste vihkeles bïevnesh dov gïelesne gaavnh; dovne laantejuakoereaktan bïjre jïh guktie maahtah mijjen dïenesjh nuhtjedh. Gaatesjen ibie gaajhkh bïevnesh åarjelsaemien gïelese jarkoestamme. Svaalhtesh mejtie vuelielisnie gaavnh, dan åvteste bïevnesidie nöörjengïelesne jåerhkieh. Læjhkan håhkesjibie bïevnesh mejtie libie jarkoestamme leah nuhteligs dutnjien. Jïh dle haestebe dutnjien mijjine gaskesadtedh jis dov leah gyhtjelassh.
Gåessie laantejuakoeaamhtesh juhtieh
Bijjieguvvie juhtije jïh soejkesjamme aamhtesi bijjeli.
Daesnie maahtah juhtije jïh soejkesjamme reaktaaamhtesh jïh reaktatjåanghkoeh ohtsedh. Daah aamhtesh leah jaksoes göökte våhkoeh bååstede tijjen. Bysvehtsaamhtesinie ij beavnahtallijen nomme våajnoes, jïh sivijle aamhtesinie nommh eah leah våajnoes gaskem jeatjah maana- jïh fuelhkieaamhtesinie.
Mïnnh Gåessie laantejuakoeaamhtese jåhta (Bïevnesh nöörjengïelesne)
Laantejuakoereaktan bïjre
Mijjen råålla jïh maam utnijidie faalehtibie
Laantejuakoereakta lea dåapmoestovle mij aamhtesh gïetede åtnoen bïjre eekeste. Gaajhkesh mah eekem eekieh jallh åtnoereaktam eekese utnieh maehtieh aamhtesem laantejuakoereaktese krievedh.
Laantejuakoereaktesne maahtah vihtiestimmiem åadtjodh eekeraastijste jallh åadtjodh mujvies åtnoereaktoetsiehkieh tjïelkestehtedh. Ij leah krïevenasse vigkien bïjre guejmiej gaskem ihke laantejuakoereakta edtja aamhtesem gïetedidh. Muvhtine aamhtesinie guejmieh ovsïemes mij lea reakta, mearan jeatjah aamhtesinie guejmieh leah sïemes naakede lea mujvies, jïh sijhtieh dam tjïelkestehtedh.
Laantejuakoereakta maahta aaj eekem jïh reaktah jarkelidh mejtie lea geerve nuhtedh. Akte eaktoe mij stieresne ihke laantejuakoereakta edtja dagkerh aamhtesh gïetedidh lea åasah jïh nåakevoeth eah stuerebe sjïdth goh nåhtoe såemies eekese jallh åtnoereaktese. Dagkeres aamhtese maahta orre hammoedimmie eekeste årrodh, jallh geajnoesiebriem tseegkedh juktie privaate geajnoem buerebelaakan organiseeredh maam jienebh nuhtjieh.
Laantejuakoereakta krïevenassh vuarjasjimmien bïjre gïetede gelliej laaki mietie, dej gaskem servituhtelaakh (laakh mah leah reaktaj bïjre mah eekesne gååvnesieh), kraannagiedtielaake, gåatomelaake, geajnoelaake, båatsoelaake. Vuarjasjimmie lea maaksoem vihtiestidh tseegkemen, jarkelimmien jallh skubpemen åvteste reaktijste. Fïerhtene laakesne tjåådtje man åvteste maahta vuarjasjimmiem krievedh. Maahta vuesiehtimmien gaavhtan årrodh maaksoem vihtiestidh akte eeke tjuara maeksedh juktie jïjtjemse åestedh privaate geajnoen sijse.
Laantejuakoereaktesne lea aamhtesegïetedimmiem sjïehteladteme guktie ij edtjh daerpies årrodh advokaatine. Tjoerh læjhkan vuarjasjidh mejtie maahtah nuhteligs årrodh dutnjien juridihkeles viehkine.
Lohkh vielie laantejuakoereaktaj jïh dej ovmessie aamhtesesåarhti bïjre. (Bïevnesh nöörjengïelesne)
Åvtelen aamhtesem krïevh
Guktie laantejuakoereaktese ryøjredidh?
Guejmiej dïedte viehkiehtidh guktie nuekie daajroe aamhtesen bïjre buakta. Maahtah dam darjodh viehkine tjïelkelaakan tjaeledh maam aamhtesen bïjre mïelh jïh mannasinie. Sïejhmemes ij laantejuakoereakta dokumentasjovnem jallh vïhnestimmiem veedtjh, guktie tjoerh jïjtje tjaatsegh jallh maam akt jeatjah sïjse seedtedh mah dov mïelen mietie maehtieh viehkiehtidh bïevnesh aamhtesen bïjre vedtedh.
Lohkh vielie ryöjredimmiej bïjre aamhtesasse jïh gaavnh svaalhtesh sjyöhtehke jïh nuhteligs bïevnesidie (Bïevnesh nöörjengïelesne)
Aamhtesem krievedh
Guktie aamhtesem aelkedh laantejuakoereaktese?
Jis edtjh laantejuakoeaamhtsem aelkedh datne krïevenassegoeresem deavhtah jïh dam sïjse seedth. Goeresne buerkesth man bïjre aamhtese jïh gïeh datne vïenhth leah guejmieh aamhtesisnie. Gaskesadth maaje laantejuakoereaktine juktie sïejhme bïhkedimmiem åadtjodh krïevenassem tseegkedh.
Gosse laantejuakoereakta lea krïevenassem dååsteme jïh datne maaksoem maakseme, dellie laantejuakoereakta krïevenassem seedtie dejtie jeatjah guejmide.
Les mer om kravskjema og å kreve sak.
Lohkh vielie krïevenassegoeren bïjre jïh guktie aamhtesem krïevedh. (Bïevnesh nöörjengïelesne)
Tjïrrehtimmie laantejuakoeaamhtesistie
Mij heannede laantejuakoeaamhtesen åvtelen jïh mearan juhtieminie?
Gosse aamhtesem krïeveme, laantejuakoereakta voestegh goerehte dïhte byjjes krïevenassine lea öörnegisnie. Jis mij akt fååtese, mierie staeriedæmman bïejesåvva.
Jis gaajhke öörnegisnie, dellie dïhte gie aamhtesem krïeveme, vihtiestimmiem åådtje laantejuakoereakta lea aamhtesem dååsteme, jïh aalkoemaaksoem kreava. Gosse dam maakseme, dellie laantejuakoereakta aamhtsen bïjre beavna dejtie jeatjah guejmide jïh birrie gaajhkesh sjyöhtehke dokumentasjovnem sïjse seedtieh.
Dïhte guhkiebasse gïetedimmie lea jearohke magkeres aamhtese lea. Tjïelke aamhtesisnie gusnie vigkie eekeraasti jallh reaktaj bïjre, sååjhtoe laantejuakoereakta åejvierååresjæmman dallatjinie gohtjede. Åejvierååresjimmien mænngan sæjhta aamhtesem sjæjsjalidh dåapmojne. Geervebe aamhtesinie daamtaj laantejuakoereakta reaktatjåanghkose gohtjede juktie tjïelkestehtedh man bïjre aamhtese jïh gïeh guejmieh. Daennie reaktatjåanghkosne soejkesje dorjesåvva don guhkiebasse gïetedæmman aamhtesistie.
Reaktatjåanghkoem sïejhmemes sjiehteles tjåanghkoesijjesne tjïrrehte dan sijjien lïhke gusnie aamhtese lea, goh tjïeltegåetesne, gaertenegåetesne jallh mijjen lokaaline jis aamhtese ij leah ååpsen guhkene. Laantejuakoedåapmere reaktatjåanghkoem stuvrie, jïh maaje aaj vååksjedimmiem tjïrrehte gosse dam voestes reaktatjåanghkoem åtna.
Laantejuakoereakta sov sjæjsjalimmieh vaalta vïhnestimmiej mietie aamhtesisnie jïh dan mietie mij åehpies sjïdteme reaktatjåanghkosne. Muvhtine aamhtesinie laantejuakoereakta uvtelassem dorje guktie maahta aamhtesisnie sjæjsjalidh, mïsse guejmieh vaestiedassemieriem åadtjoeh.
Jis aamhtese lea reaktavihtiestimmien bïjre, guejmieh sijhtieh sïejhmemes gyhtjelassh åadtjodh mejtie reaktalikteme maahta sjyöhtehke årrodh. Reaktalikteme lea alternatijve sïejhme gïetedæmman. Laantejuakoedåapmere jallh teknihkeles salkehtæjja råållese tjaanga goh reaktaliktije, jïh guejmide viehkehte seamadidh loetemen bïjre aamhtesistie. Jis guejmieh eah sïemes sjïdth, aamhtese sïejhme gïetedæmman jåarhka jeatjah dåapmerinie.
Lohkh vielie tjïrrehtimmien bïjre laantejuakoeaamhtesistie (Bïevnesh nöörjengïelesne)
Aktööreportaale
Digitaale vuekie mij aelhkieslaakan dutnjien bïevnesh aamhtsen bïjre vadta
Goh guejmie aamhtesisnie laantejuakoereaktese datne juvnehtimmiem åadtjoeh jïjtjemdh Aktørportalesne registreeredh. Daesnie aelhkie baahtsemem bïevnesidie aamhtesen bïjre åadtjoeh, tjåenghkies bijjieguvviem gaajhki aamhtesetjaatsegi bijjeli, jïh datne maahtah tjaatsegh dåapmoestovlese seedtedh. Guejmieh mah leah jïjtjemse aktööreportaalesne registreereme, dallatjinie baahtsemem tjaatsegidie åadtjoeh mejtie doh jeatjah guejmieh leah sïjse seedteme, gohtjedimmieh reaktatjåanghkojde jïh sjæjsjalimmieh reakteste.
Lohkh vielie aktööreportaalen bïjre jïh registreerh jïjtjemdh goh utnije (Bïevnesh nöörjengïelesne)
- - - - - - - - - - - - - - - - - - - -
Dette er teksten på norsk
Her finner du som er sørsamisk bruker av nettstedet vårt grunnleggende informasjon på ditt språk; både om jordskifteretten og hvordan du kan bruke tjenestene våre. Vi har dessverre ikke oversatt all informasjon til lulesamisk. Lenkene du finner nedenfor, går derfor videre til informasjon på norsk. Vi håper allikevel det vi har oversatt er nyttig informasjon for deg. Så oppfordrer vi deg til å ta kontakt med oss hvis du har spørsmål.
Når går jordskiftesakene
Oversikt over pågående og planlagte saker.
Her kan du søke etter pågående og planlagte rettssaker og rettsmøter. Disse sakene er tilgjengelig to uker tilbake i tid. I straffesaker vises ikke navnet på tiltalte og i sivile saker er navn unntatt blant annet i barne- og familiesaker.
Gå til Når går jordskiftesaken
Om jordskifteretten
Vår rolle og hva vi tilbyr brukerne
Jordskifteretten er en domstol som behandler saker knyttet til bruk av fast eiendom. Alle som eier eiendom eller har bruksrett knyttet til eiendom kan kreve sak for jordskifteretten.
I jordskifteretten kan du få fastsatt eiendomsgrenser eller få klarlagt uklare bruksrettsforhold. Det er ikke krav om at det er uenighet mellom partene for å få saken behandlet i jordskifteretten. I noen saker er partene uenige om hva som er rett, mens i andre saker er partene enige om at noe er uklart og ønsker dette avklart.
Jordskifteretten kan også endre eiendom og rettigheter som er vanskelig å utnytte. Et vilkår for å få behandlet slike saker er at kostnadene og ulempene ikke blir større enn nytten for noen eiendom eller bruksrett. Eksempel på slike saker kan være ny utforming av eiendom eller oppretting av et veglag for bedre organisering av privat veg som brukes av flere.
Jordskifteretten behandler krav om skjønn etter en rekke lover, blant annet servituttlover (lover som omhandler rettigheter som ligger på en eiendom), grannegjerdelova, beitelova, veglova, reindriftslova. Med skjønn menes utmåling av erstatning for opprettelse, endring eller fjerning av rettigheter. Det er angitt i den enkelte lov hva det kan kreves skjønn for. Dette kan for eksempel være for å få fastsatt erstatning en eiendom må betale for å kjøpe seg inn i en privat veg.
Saksbehandlingen i jordskifteretten er tilrettelagt slik at det ikke skal være behov for advokat. Du må likevel selv vurdere om det kan være nyttig for deg med juridisk bistand.
Les mer om jordskifterettene og de ulike sakstypene.
Før du krever sak
Hvordan forberede seg til jordskiftesaken?
Det er partenes ansvar å bidra til at saken blir godt nok belyst. Dette kan du gjøre ved å skrive klart hva du mener om saken og hvorfor. Jordskifteretten innhenter normalt ikke dokumentasjon eller bevis, så du må selv sende inn dokumenter eller annet som du mener kan bidra til å opplyse saken.
Les mer om forberedelser til sak og finn lenker til aktuell og nyttig dokumentasjon.
Kreve sak
Hvordan starte en sak for jordskifteretten?
For å starte en jordskiftesak fyller du ut og sender inn et kravskjema. I skjemaet beskriver du hva saken gjelder og hvem som du mener er parter i saken. Ta gjerne kontakt med jordskifteretten for generell veiledning med å sette opp kravet.
Når jordskifteretten har mottatt kravet og gebyret er betalt, blir det sendt til de andre partene.
Les mer om kravskjema og å kreve sak.
Gjennomføring av en jordskiftesak
Hva skjer før og underveis i en jordskiftesak?
Når saken er krevd, undersøker jordskifteretten først at det formelle ved kravet er i orden. Dersom noe mangler, vil det bli satt en frist for retting.
Dersom alt er i orden, får den som har krevd saken bekreftelse på mottak, og det kreves inn et inngangsgebyr. Når dette er betalt, blir saken forkynt for de andre partene, og jordskifteretten ber om at alle sender inn relevant dokumentasjon.
Den videre behandlingen avhenger av type sak. I en oversiktlig sak der det er tvist om eiendomsgrenser eller rettigheter, kan det bli kalt inn til hovedforhandling med en gang. I etterkant av hovedforhandlingen vil saken bli avgjort ved dom. I mer komplekse saker blir det ofte kalt inn til et rettsmøte for å avklare hva saken handler om og hvem som er parter. I dette rettsmøtet lages det en plan for videre behandling av saken.
Rettsmøtet blir vanligvis holdt i et egnet møtelokale nær der saken er, enten i et kommunehus, grendehus eller våre lokaler dersom saken ikke er altfor langt unna. Rettsmøtet ledes av jordskiftedommeren, og det gjennomføres gjerne en befaring i forbindelse med det første rettsmøtet.
Jordskifteretten tar sine avgjørelser på grunnlag av bevisene i saken og det som har kommet fram på rettsmøte. I noen saker lager jordskifteretten et forslag til avgjørelse som partene får frist til å gi tilbakemelding på.
Dersom saken gjelder rettsfastsetting, vil partene som regel få spørsmål om rettsmekling kan være aktuelt. Rettsmekling er et alternativ til ordinær behandling. En jordskiftedommer eller teknisk utreder går inn i rollen som rettsmekler og hjelper partene med å komme til enighet om en løsning. Hvis partene ikke blir enige, går saken til ordinær behandling med en annen dommer.
Les mer om gjennomføring av jordskiftesak.
Aktørportalen
En digital løsning som enkelt gir deg informasjon om saken
Som part i en sak for jordskifteretten anbefales du å registrere deg i Aktørportalen. Her får du enkel tilgang til informasjon om saken, samlet oversikt over alle saksdokumenter, og du kan sende dokumenter til domstolen. Parter som er registrert i aktørportalen får umiddelbar tilgang til dokumentasjon sendt inn av de andre partene, innkallinger til rettsmøter og avgjørelser fra retten.
Les mer om aktørportalen og registrer deg som bruker.